Türkiye denizci terklerinde Avrupa lideri
ITF, 2025 yılında dünya genelinde denizci terk vakalarında yıllık bazda yüzde 30'luk rahatsız edici bir artış olduğunu ortaya koydu. Avrupa’daki terklerin çoğunun ise Türkiye’de yaşandığı kaydedildi
Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) verilerine göre; bu yılın ilk 6,5 ayında 222 gemide en az 2.286 denizci, çoğunlukla maaş, yiyecek veya tıbbi destek olmadan mahsur kaldı. Kriz, 13,1 milyon dolarlık ödenmemiş ücret anlamına geliyor.
2024'ün aynı döneminde 1.838 denizciyi ilgilendiren 172 vaka ve 11,5 milyon dolarlık ödenmemiş ücretle yaşandığı düşünüldüğünde, 2025 rakamları terk edilmeler açısından zaten rekor bir yıl oluyor.
Arap Dünyası, 2025 yılında tüm terk vakalarının yüzde 37'sini oluşturuyor. Küresel ölçekteki bu en yüksek oranı yüzde 34 ile Avrupa takip etti. Daha da ilginci, net bir rakam verilmemesine rağmen bu yüzde 34’lük oranın çoğunun Denizcilik Çalışma Sözleşmesi'ni henüz onaylamamış olan Türkiye’de görüldüğü belirtildi.
ITF: Gemi sahiplerine karşı önlem alınmalı
ITF Teftiş Koordinatörü Steve Trowsdale, “Göz ardı edilemeyecek ve mücadele edilmesi gereken bir suistimal örüntüsü” ile karşı karşıya olduklarını belirterek, “Son yıllarda Körfez bölgesi ve özellikle BAE'de, denizcilerin terk edilme vakalarında büyük bir artış görüldü. Hem orada hem de Avrupa'da, sonuçlarının olacağını bilmeleri gereken haydut gemi sahiplerine karşı çok daha fazla önlem alınmalı” diye konuştu.
Trowsdale, “Flags of Convenience sistemi denizcilik sektörüne asalak gibi davranıyor. Gemi sahiplerinin kağıt üzerindeki yetki alanlarının arkasına saklanmasına, denizcilerin ise paslı teknelerde terk edilmesine olanak tanıyor. Ve ülkeler bu suçlara göz yumarak -ya da daha kötüsü, bundan kâr elde ederek- göz yumduklarında, onlar da suç ortağı oluyorlar” ifadelerini kullandı.
ITF, krizin temel tetikleyicisi olarak Elverişli Bayraklar (FOC) sistemini işaret ediyor. 2025 yılında terk edilen gemilerin yaklaşık yüzde 75'i Elverişli Bayrak (FOC) ülkeleri altında kayıtlı. Terk edilen gemilerin listelerinde St. Kitts ve Nevis (26), Tanzanya (26) ve Komorlar (18) başı çekiyor.
Uluslararası hukuka göre, ‘terk' terimi özellikle denizcilerin iki ay veya daha uzun süre maaşlarının ödenmemesi, mahsur kalmaları veya yiyecek veya tıbbi destekten mahrum bırakılmaları durumlarını ifade ediyor.
ITF’den devletlere ve IMO’ya çağrı
ITF, uluslararası düzenleyicileri, liman devletlerini ve Uluslararası Denizcilik Örgütü'nü, denizci terklerini önleme konusunda acilen harekete geçmeye de çağırdı. Devam eden eylemsizliğin yalnızca denizcilerin hayatlarını değil, aynı zamanda halihazırda bir işe alım ve elde tutma kriziyle karşı karşıya olan nakliye sektörünün bütünlüğünü de tehdit ettiği konusunda uyardı.
Yaptırım uygulanmaması ana sebep
Terk edilmeye katkıda bulunan ortak faktörler arasında bayrak ve liman devletlerinin yaptırım uygulamaması, yeterli gemi sigortasının olmaması ve gemi sahiplerinin mürettebat refahı konusunda sorumluluk almayı reddetmesi olarak gösterildi.
Trowsdale, “Hesap verebilirlik olmalı. Bu sömürünün devam etmesine izin verirsek, küresel ticaretin dayandığı işgücünü yok ederiz” diye sözlerini tamamladı.
Ana Sayfa
Foto Galeri
Türkiye denizci terklerinde Avrupa lideri
