Putin'in gölge filosu: AB ve NATO'nun kâbusu
Rusya'nın "gölge filosu", kamuflaj bayraklar, isim değişiklikleri ve tehlikeli manevralarla uluslararası petrol fiyat sınırını deliyor. Avrupa, yaptırımlar, baskınlar ve NATO gözetimiyle karşılık veriyor.
Rusya'nın "gölge filosu", çoğu yaşlı petrol tankerlerinden oluşan ve sahiplik yapısı gizlenen bir ağ. Bu sistem sayesinde Moskova, G7 ülkelerinin Aralık 2022’de Ukrayna'ya yönelik saldırıya yanıt olarak uygulamaya koyduğu petrol fiyat tavanını aşıyor.
Filoya özgü yöntemler arasında sık sık yapılan bayrak ve isim değişiklikleri, gemilerin otomatik tanımlama sistemini (AIS) geçici olarak kapatması ve "posta kutusu sigortaları" yer alıyor. Tankerler, ham petrol ve petrol ürünlerini genellikle limanda değil, açıkta ya da kıyıya yakın bölgelerde başka gemilere aktarıyor.
Bu yöntem, Avrupa Birliği (AB) ve İngiltere'de varil başına 47,60 dolar olarak belirlenen dinamik fiyat tavanı mekanizmasını etkisiz hale getiriyor.
AB'de Rus petrolü ve petrol ürünlerinin satın alınması yasak. Bu nedenle Hindistan ve Çin başta olmak üzere bazı ülkeler, Rus petrolünün başlıca alıcıları haline geldi.
Gri bölgede yaklaşık 1600 "gölge tanker"
Tahminlere göre Rusya'nın petrol filosunda 900'den fazla "gölge tanker" bulunuyor. Bu sayı son dönemde hızla artarken, gri bölgede faaliyet gösteren gemi sayısının 1200 ila 1600 arasında olduğu düşünülüyor. AB, yüzlerce gemiyi yaptırım listesine eklemiş durumda; ancak bu tankerler Avrupa limanlarına uğramadığı sürece fiili bir yaptırımla karşılaşmıyor.
Son aylarda Rusya'nın deniz yoluyla gerçekleştirdiği petrol sevkiyatlarının önemli bir kısmı bu tankerlerle taşındı. Bu gemilerin çoğu Avrupa Birliği ülkelerinde üretilmiş; özellikle Yunanistan'dan alınan eski tankerler, paravan şirketler aracılığıyla üçüncü ülkelere satılıyor. Uzmanlar uzun süredir, AB'nin bu tür satışlara son vermesi gerektiğini vurguluyor.