Denizcilik karbon vergisi kabul edildi
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) 2028’de başlayacak ve dünya çapındaki tüm gemileri etkileyecek yeni bir vergi sisteminde anlaştı. Gemiler sera gazı emisyonlarına göre ücretlendirilecek, iklim açısından savunmasız ülkeleri koruyacak önlemler alınacak.
BM Deniz Çevre Koruma Komitesi’nin 7-11 Nisan tarihlerinde yaptığı 83, oturumda alınan kararın Ekim’de resmen kabul edilmesi ve 2027’de yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Uygulama 5 bin brüt tonajın üzerindeki büyük okyanus gemilerine uygulanacak.
Fosil yakıt kullanmaya devam edenler her bir ton emisyon için ek 100 dolar, yoğun emisyonlar için 380 dolarlık ücret ödeyecek. Bu, herhangi bir endüstriye uygulanan ilk küresel karbon fiyatlandırma planı. Gemiler kendi aralarında karbon kredisi ticareti yapabilecek. Uygulama, gemileri düşük emisyonlu yakıtlar kullanmaya ve operasyonlarının verimliliklerini artırmaya motive etmek için hazırlandı. Danışmanlık şirketi Umas’a göre, anlaşma 2030 yılına kadar emisyonları yüzde 8 azaltabilir.
Denizcilik vergilerinden 10 Milyar Dolar
Uzmanlara göre denizcilik vergileriyle yıllık 10 milyar dolarlık bir fon yaratılabilir, iklim felaketine karşı savunmasız yoksul ülkelerin korunmasına harcanabilir. Nakliye sektörü, malların yüzde 90’ını uluslararası sularda taşıyan, ticari hayatın atardamarı. Fosil yakıtlara bağımlılığı nedeniyle karbon yoğun sektörlerden. Küresel karbondioksit emisyonlarının yüzde 3’ünden sorumlu. Dünya Bankası’na göre nakliye sektörü bir ülke olsaydı Japonya kadar karbon salan ülke olurdu.
Fosil yakıtçılar karbon vergisi istemiyor
Dünyanın en büyük gemi filosuna sahip Çin, gemicilik vergisine karşı çıksa da o da lehte oy kullandı. Anlaşmaya Arabistan, Katar, Venezuela ve Rusya karşı çıktı. Pasifik Ada devletleri “anlaşmanın nakliye emisyonlarını azaltmaya yetmeyeceği, çok geç kalındığı” için çekimser kaldıklarını ifade ettiler.
Trump fosil yakıtçıları da etkiledi
Dünya yeşil yıkamama mı yapıyor yoksa Yönetim Kurulları profesyonel yöneticileri rahat bırakmıyor mu? İklim kanunları, karbon vergileri devasa şirketlerin yönetim kurulları ve yatırımcılarını karşı karşıya getiriyor. Trump’ın iklim karar ve uygulamaları şirketleri de etkilemeye başladı. Ekonomistlere göre fosil yakıt şirketleri işlerine devam etmeli olana bitene karışmamalı. İyimserler, dünyanın enerjisini üreten şirketlerin devasa bilançolarını yenilenebilir enerji finansmanı için kullanılabileceğini, şirketlerin yeşil enerji işine girerek daha da büyüyebileceklerini düşünüyor.
BP yenilenebilir enerjiden uzaklaşıyor
BP, 2020’de 2030’a kadar petrol ve gaz üretimini en az yüzde 35 oranında azaltacağını ve enerji geçiş projelerine yıllık 5 milyar dolar yatırım yapacağını duyurmuştu. Piyasalar değişip petrol ve gaz fiyatları artınca sözde sorumluluk perspektifi modası geçti. BP yenilenebilir enerji yatırımlarını azaltarak yıllık 2 milyara düşürdü. Yıllık petrol ve gaz yatırımını 10 milyar dolara çıkardığını duyuran BP, “2030 yılında petrol ve doğalgaz üretimini günlük 2,3 milyon varil petrole çıkarmayı hedeflediğini de” açıkladı.
Eldeki kuş daldaki kuştan iyi midir?
Tüm dünyada CEO’lar ve yatırımcılar arasında “yeşil dönüşüm” tartışmaları yaşanıyor. Kısa vadede para kazanmak uzun vadede yenilenebilir enerji pazarından uzaklaşmamak, para kazanmaya devam etmek, gibi grift bir hedefi yönetmek iktisadi açıdan zorlu bir süreç.
Velhasıl, “biz iklim kanunu bize böcek yedirecekmiş, balkonda domates yetiştiremeyecekmişiz, toprağımız elimizden alınacakmış, suyumuz Katar’a satılmış, İklim Kanunu küreselcilerin pis oyunuymuş” gibi sosyal medya hurafeleriyle boğuşurken gemilerde talim var, vergiler yakın zamanda İstanbul Boğazına dayanır. BM Gıda Programı’nın “Türkiye dünyanın tarım gıda stok merkezi olabilir” havadisinin karşılık bulabilmesi için tez elden iklim kanunu, denizcilikte karbon vergisi gibi düzenlemeleri çözmek lazım, yoksa “stok merkezi hayali” suya düşer.
Ana Sayfa
Foto Galeri
Denizcilik karbon vergisi kabul edildi