Gemi inşada yeni siparişler azalıyor
Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, küresel deniz taşımacılığının büyüdüğünü ancak Haziran 2025 itibarıyla küresel gemi inşa piyasasında yeni siparişlerin toplam değerinin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 54 oranında azalarak 163,74 milyon CGT’ye (Compensated Gross Tonnage) düştüğünü söyledi.
Küresel piyasalarda ABD Başkanı Donald Trump’ın aldığı gümrük vergisi kararlarının piyasayı etkilediğini belirten Öztürk, Türkiye’ye de ek yüzde 15 gümrük vergisi uygulanacak olmasının ihracatı ve lojistiği etkileyeceğini ifade etti.
Ağustos ayı meclis toplantısında konuşan Öztürk, “Bu dönemde Çin’in aldığı yeni gemi siparişlerinin toplam içindeki payı ise yüzde 52,4 olarak kaydedildi. Bu oran, Çin’in küresel siparişlerdeki payının 2024 yılının ilk yarısındaki yüzde 72’lik seviyesinden belirgin bir düşüşü temsil ediyor” dedi.
“Navlunda hareketlilik var”
14 Ağustos günü itibariyle, küresel deniz taşımacılığı piyasalarının nabzını tutan Baltık Kuru Yük Endeksi’nin (BDI), son verilere göre 2.025 puan seviyesine yükseldiğini kaydeden Öztürk, “Bu artış, bir önceki güne kıyasla yaklaşık yüzde 0,40’lık bir toparlanmaya işaret ediyor. Haftalık bazda ise endeksin geçtiğimiz günlerde 2.018 puana kadar gerileyerek bir önceki haftaya kıyasla düşüş kaydettiği görülmüştü.
Son haftalarda yaşanan bu dalgalanmalar, navlun piyasasında hem talep hem de arz tarafındaki hareketliliğin devam ettiğini gösteriyor. BDI, dünya çapında demir cevheri, kömür, tahıl gibi temel ham maddelerin taşınmasında kullanılan Capesize, Panamax ve Supramax tipi kuru yük gemilerinin navlun fiyatlarının ortalamasına dayanıyor. Endeksin yükselmesi, küresel ticarette canlanma ve yük taşıma talebinin artışı anlamına gelirken, düşüşler ise ticaret hacminde yavaşlama beklentisini güçlendiriyor.
Uzmanlar, son haftalarda endekste görülen gerilemenin, bazı bölgelerde yük talebinin zayıflamasından ve arz fazlası gemilerin piyasada navlun fiyatlarını baskılamasından kaynaklandığını belirtiyor. Ancak son günlük artış, piyasanın kısa vadede toparlanma potansiyeline sahip olduğunu ortaya koyuyor” bilgisini paylaştı.