'Yasak' petrolü kabul edecek liman arayışı krize yol açtı: Günlük kazanç 130 bin dolara çıktı
Küresel petrol taşımacılığı, yaptırımlar, güvenlik riskleri ve yaşlanan tanker filosu nedeniyle derin bir krize sürüklendi. Tanker kıtlığı navlun oranlarını yüzde 467’ye kadar yükseltirken, süper tankerlerin günlük kazancı 130 bin dolara ulaştı ve enerji piyasalarında alarm zilleri çalmaya başladı.
Dünya deniz ticaretinin şah damarı olan petrol taşımacılığı, eşi benzeri görülmemiş bir krizin eşiğinde. Jeopolitik gerilimler, ağır yaptırımlar ve yaşlanan gemi filosu, küresel yakıt piyasasında büyük bir darboğaza yol açarken nakliye maliyetlerini de astronomik seviyelere taşıdı.
İşte küresel enerji ticaretini sarsan "tanker krizi"nin detayları:
Navlun oranları %467 fırladı!
Petrol sektöründe tanker yetersizliği o kadar kritik bir noktaya ulaştı ki, denizcilik dünyasının yüzyıllık gelenekleri altüst oluyor. Normal şartlarda tersaneden yeni çıkan gemiler, ilk seferlerinde "temiz" rafine yakıt taşıyarak yola koyulurken, artık bu planlar rafa kaldırıldı. Yeni süper tankerler, temiz yakıt yerine doğrudan ham petrol yüklenerek kriz bölgelerine sevk ediliyor.
Bloomberg ve Signal Ocean verilerine göre, tanker kıtlığının arkasında üç ana neden yatıyor:
Yaptırımlar ve Hayalet Filolar: Rusya ve İran, yaptırımları delmek için "hayalet filolar" kurarak yüzlerce gemiyi meşgul ediyor. Bu gemiler, "yasak" petrolü kabul edecek liman ararken deniz trafiğini kilitliyor.
Kızıldeniz Riski: Bölgedeki güvenlik sorunları nedeniyle gemilerin rotalarını değiştirmesi, yolculuk sürelerini uzatırken mevcut gemi arzını daha da azaltıyor.
Yaşlanan Filo: Küresel süper tanker (VLCC) filosunun yaklaşık %44'ü 15 yaşın üzerinde. Güvenlik riski taşıyan bu eski gemilerin kullanımı kısıtlandıkça, piyasadaki "sağlıklı" gemi sayısı azalıyor.
Günlük kazanç 130 bin dolar ulaştı
Kıtlık, navlun (nakliye) fiyatlarını hayal edilemez noktalara taşıdı. ABD'nin Rus petrol devlerine uyguladığı yaptırımlar sonrası, bazı rotalarda tanker ücretlerinde %467'lik bir artış kaydedildi.
Süper Tankerler (VLCC): Günlük kazançları 130.000 dolara kadar yükseldi.
Suezmax Tankerleri: Günlük 80.000 dolar seviyelerinde işlem görüyor.
Krizin en somut örneği, bu yıl boş olarak ilk seferini yapan süper tanker Aliakmon I oldu. 333 metre uzunluğundaki bu dev, yaklaşık 2 milyon varil petrol taşımak üzere Çin'den Kuveyt'e yüksüz gitti. Onu 340 metrelik Energia Viking ve Atrebates gibi devler izledi. Bu devasa gemiler, arz açığını kapatmak için normalde yapmayacakları "yüksüz yolculukları" göze alıyor.
Analistler, petrol taşıma maliyetlerinin 2026 yılının ilk yarısına kadar yüksek kalacağını öngörüyor. Jefferies analisti Omar Nokta’ya göre, filo kullanım oranları 2019’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaşacak.
Aşağıdaki bölüme haber ile ilgili yorumlarınızı yazabilirsiniz
Kurumsal Üyelerimiz
SEAHAWK Training ..
PACMAR Denizcilik..
NAKLET Ticaret Lt..
BALU Yatçılık
EGEBİRLİK Taşımac..
NEW MOON Shipping..
ERENLER Denizcili..
ÇEŞME Balik Turu
GEMPORT A.Ş.
DİPMAR Gemi Kurta..
...