Panama Kanalı'nda güç savaşı! Dünya genelinde 40'tan fazla liman satılabilir
ABD Başkanı Trump yönetiminin Çin’in Panama Kanalı üzerindeki etkisini azaltma girişimi, Pekin’in onlarca limanın satışında çoğunluk hissesi talep etmesiyle çıkmaza girdi. İşte detaylar…
ABD Başkanı Trump’ın Çin’in Panama Kanalı üzerindeki etkisini azaltma hamlesi, Pekin’in Çin’in en büyük denizcilik şirketinin onlarca limanın satışında kontrol hissesi talep etmesiyle çıkmaza girdi.
The Wall Street Journal’in haberine göre söz konusu satış, Panama Kanalı’ndaki iki liman ile dünya genelinde 40’tan fazla limanı kapsıyor.
PANAMA KANALINDA ÇİN-ABD ÇIKMAZI
Limanlar, Hong Kong merkezli CK Hutchison’ın kontrolünde bulunuyor. BlackRock öncülüğündeki bir konsorsiyum ve konteyner taşımacılığı şirketi Mediterranean Shipping Co., Trump’ın Hutchison ve limanların Çin’le bağlantısına dair güvenlik kaygılarını dile getirmesinin ardından mart ayında bu varlıkları 22,8 milyar dolara satın almak için anlaşmaya varmıştı.
Ancak habere göre anlaşma Pekin’i kızdırdı. Görüşmelere yakın kaynaklara göre Çin, başlangıçta devlet destekli denizcilik şirketi Cosco’nun eşit ortak olarak sürece dahil edilmesini isterken, şimdi taleplerini artırarak çoğunluk hissesi talep ediyor. Çin’in, Cosco’ya çoğunluk payı verilmediği takdirde anlaşmayı engellemekle tehdit ettiği belirtiliyor.
'VETO HAKKI KABUL EDİLEMEZ'
Dünyanın en büyük varlık yönetimi şirketlerinden BlackRock ve MSC, Cosco’ya eşit ortaklık vermeye sıcak baksa da, limanların yönetiminde çoğunluk kontrolü ve veto hakkı talebinin kabul edilemez olduğu ifade ediliyor.
ULUSAL İLE EKONOMİK GÜVENLİK VURGUSU
Habere göre Beyaz Saray’dan bir yetkili, ‘Başkan, Panama Kanalı’nın Çin kontrolünde olmasının kabul edilemez olduğunu, bunun ABD–Panama Anlaşması’nı ihlal ettiğini ve ulusal ile ekonomik güvenliğimizi tehlikeye attığını açıkça belirtmiştir’ dedi.
Görüşmelere dahil olan kaynaklar, anlaşmanın şu anda aşılamaz bir kilitlenme noktasına geldiğini söyledi. Üst düzey bir Çinli yetkili ise Pekin’in limanların kontrolünü, ABD ile yürütülen daha geniş kapsamlı ticaret ve gümrük vergisi müzakerelerinde bir pazarlık unsuru haline getirmeyi hedeflediğini ifade etti.
Habere göre Hutchison ve Cosco son taleplerle ilgili yorum yapmazken, MSC ve BlackRock da açıklama yapmayı reddetti. Hutchison’ın eş genel müdürü Frank Sixt, ağustos ayında yatırımcılara yaptığı açıklamada, ‘Bu büyüklükte ve karmaşıklıkta bir anlaşmanın’ 2026’dan önce tamamlanmasının zor olduğunu söylemişti.
PANAMA KANALI ÜZERİNDE JEOPOLİTİK MÜCADELE
Şirketin liman gelirleri, ABD’nin gümrük tarifeleri devreye girmeden önce artan sevkiyat hacimleri sayesinde 2025’in ilk yarısında yıllık bazda yüzde 9 yükseldi. Hutchison hisseleri ise bu yıl Hong Kong’da yüzde 30’dan fazla değer kazandı.
Her yıl milyonlarca ABD varışlı konteyner, Hutchison’ın kanal üzerindeki Balboa ve Cristóbal limanlarında yüklenip boşaltılıyor. Panama Kanalı İdaresi’ne göre, ABD’nin toplam konteyner trafiğinin yüzde 40’ından fazlası Asya ile Amerika kıtaları arasındaki taşımacılıkta bu su yolunu kullanıyor.
Kaynaklara göre Çinli yetkililer, Cosco’nun anlaşma dışında bırakılması halinde Pekin’in Hutchison’ın satış planını engelleyecek adımlar atacağını BlackRock, MSC ve Hutchison’a iletti.
ÇİN İHRACATININ DÜNYAYA TAŞINMASINDA KİLİT BİR ROL
WSJ’nin haberine göre Çin Ticaret Bakanlığı geçmişte de küresel birleşme ve satın almalarda inceleme yetkisini kullanarak, zaman zaman siyasi saiklerle yorumlanan değişiklikler talep etmişti.
Çin’in bu anlaşmada da önemli bir kozunun olduğu belirtiliyor; zira BlackRock ve Hutchison’ın Çin’de ticari çıkarları bulunurken, MSC Çin ihracatının dünyaya taşınmasında kilit bir rol oynuyor.
Öte yandan Panama Kanalı İdaresi, su yolunun her iki yakasındaki iki araziyi konteyner limanı olarak geliştirmek üzere satışa çıkarmaya hazırlanıyor. Kurumun başkanı Ricaurte Vásquez Morales, ihalenin ocak ayına kadar tamamlanmasını ve dünyanın en büyük denizcilik operatörlerinden teklif gelmesini beklediklerini söyledi.
Aşağıdaki bölüme haber ile ilgili yorumlarınızı yazabilirsiniz
Kurumsal Üyelerimiz
ÖZGÜR GÖRSEV Su S..
ÇANAKKALE Liman İ..
GÖCEK Yatçılık
EFEMAY Denizcilik..
AR Shipping
Regency Shipmanag..
GEMAK Şirketler G..
ARTI Gemi Kiralam..
ARAZLAR Denizcili..
SUNSAİL
...