İran ile ABD arasında 'Hürmüz Boğazı' restleşmesi!
İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma ve petrol sevkiyatını durdurma tehdidine ABD'nin yanıtı gecikmedi. Yanıt, Ortadoğu'da konuşlanmış halde bulunan ABD Deniz Kuvvetleri'nden geldi.
ABD Deniz Kuvvetleri 5'inci Filo sözcülerinden Yarbay Amy Derrick Frost "Gemi geçişlerinde aksama olmasına asla müsamaha gösterilmeyecektir" dedi. Açıklamada ayrıca "Uluslararası sularda denizcilik özgürlüğünü tehdit eden ya da engel olanlar devletler topluluğunun dışında hareket etmiş olur" denildi.
Hürmüz Boğazı'ndan serbest bir şekilde sevkiyatların yapılabilmesinin hem bölge devletleri hem de küresel refah açısından hayatî öneme sahip olduğu kaydedilen açıklamada, "5'inci Filo küresel refahın temeli olan denizcilik özgürlüğünün korunmasının yanındadır. Kuvvetlerimizin bu bölgede bulunmasının temel sebeplerinden biri de budur" ifadelerine yer verildi.
Basra Körfezi, Kızıldeniz ve Arap Denizi'nde konuşlanmış halde bulunan ABD Deniz Kuvvetleri 5. Filosu, İkinci Dünya Savaşı'ndan beri Ortadoğu'da görev yapıyor.
Daha önce de duymuştuk
ABD Savunma ve Dışişleri bakanlıklarından da benzer açıklamalar geldi. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, bölgedeki trafiğin serbestçe sağlanmasının kritik öneme sahip olduğu belirtildi. Sözcü, bir basın mensubunun İran'ın bu tehdininin bir gözdağı olup olmadığı yönündeki sorusuna da "Bilmiyorum bu tür açıklamaları daha önce de duymuştuk" yanıtını verdi.
Ancak İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatması ve petrol sevkiyatını engellemesi durumunda ABD'nin ne tür bir tepki vereceği konusunda üst düzey isimlerden bir yanıt gelmiyor. Bu yöndeki açıklamalar zaman zaman diplomatik temsilciler tarafından yapılıyor. Birleşmiş Milletler eski ABD Büyükelçisi John Bolton, Amerikan Fox News televizyon kanalına verdiği demeçte "Boğazın tekrar açılması en fazla iki ya da üç gün sürer. ve bunun İran açısından bedeli sadece donanmasının denizin dibini boylaması olmaz" değerlendirmesinde bulundu.
Çalışılmış bir senaryo
Eski General James Marks ise İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatmasına ve gemi trafiğini engellemesine ihtimal vermiyor. Bu yöndeki kanaatini iki nedenle gerekçelendiren Marks, "Birincisi ABD'nin 5. Filo ile bölgede muazzam bir varlığı var. ve bu filo bu bölgede çok uzun zamandır bulunuyor. İkincisi Hürmüz Boğazı'nın kapatılması senaryosu üzerinde, açık söylemek gerekirse, belki de binlerce defa çalıştık" diyor.
Hürmüz Boğazı'nın kapatılması ile ilgili endişeler sadece petrol sevkiyatının durması ile sınırlı değil. Aynı zamanda İran ile ABD arasında gittikçe artan gerginlik de endişe verici. Geçen yıl iki ülke arasında bir dizi iğneleyici açıklama gelip gitmişti. İran ABD'yi insansız hava aracı çalmakla suçlamış, ABD de İran'ı Washington'da bir diplomata suikast düzenlemekle itham etmişti. Öte yandan İran'ın nükleer silah geliştirdiği yönündeki bilgiler de endişeleri artırmıştı. Bunu önlemek için ABD ve Avrupa Tahran'a yönelik yaptırımları artırmıştı.